این مرکز درمانی با 130 تخت مصوب، به عنوان یک مرکز تخصصی و فوق تخصصی در زمینه درمان انواع سوختگی و ترمیم عارضه های این بیماران، پذیرای مراجعانی از سراسر استان فارس ، جنوب کشور و حتی دیگر استانها می باشد .

در هشتمین شماره از مصاحبه های «با وب دا»، با «فاطمه سادات ابطحی»، مدیر خدمات پرستاری این مرکز آموزشی درمانی به گفت و گو نشستیم تا از نزدیک با خدمات این بیمارستان به ویژه در حوزه های پرستاری آشنا شویم.

خدمات این مرکز درمانی، به عنوان مرکز درمان سوختگی، یکی از دشوارترین حیطه های خدمت تیم های درمانی است که به گفته مدیر خدمات پرستاری بیمارستان، علاوه بر مسایل روحی، حتی از نظر جسمی نیز تیم های درمانی را در معرض آسیب های جدی قرار می دهد و بی شک تنها عشق به خدمت، انگیزه بخش کارکنان در کمک به رهایی بیماران از رنج بیماری است.

فاطمه سادات ابطحی که اکنون بیست و نهمین سال خدمت در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی شیراز را سپری می کند، پس از سال ها خدمت در بیمارستان قطب الدین، با راه اندازی بیمارستان سوانح سوختگی و خدمات ترمیمی امیرالمومنین(ع) دراسفند ماه سال 1394، به این مجموعه پیوست و اکنون به عنوان مدیر خدمات پرستاری، روزانه مسوولیت هماهنگی خدمات و مسایل بیش از دویست پرستار این مرکز درمانی را بر عهده دارد.

او که دانش آموخته مقطع کارشناسی رشته پرستاری است، در طول سال های خدمت، علاوه بر عضویت در کمیته سوختگی استان، مسوولیت هایی نظیر سرپرستار بخش سوختگی زنان بیمارستان قطب الدین و سوپروایزور بالینی این بیمارستان را بر عهده داشته و از فروردین 95 نیز مسوولیت مدیر خدمات پرستاری بیمارستان سوانح سوختگی و خدمات ترمیمی امیرالمومنین(ع) به او سپرده شده است.

سال های تجربه و خدمت این مدیر خدمات پرستاری، همراه با مواجهه با دشوارترین صحنه های رنج بیمارانی بوده که به یکی از سخت ترین مشکلات جسمانی، یعنی سوختگی دچار شده اند، اکنون او از گذر این سال ها و صحنه های تلخی که از آنها به خاطر دارد، مهم ترین رسالت خود و همکارانش را در کنار خدمت خالصانه به بیماران سوختگی و کمک به کاهش آلام آنان، افزایش آگاهی عمومی برای پیشگیری از بروز سوختگی می داند، دغدغه ای که همواره تلاش شده تا با برگزاری برنامه های آموزشی در میان اقشار مختلف، سازمان ها و نهادها، دنبال شود.

او با اشاره به مشکلات و آسیب هایی که سوانح سوختگی برای افراد در پی دارد که گاه به بهای جان آنان تمام می شود و در صورت درمان نیز عوارض آن همیشه با بیمار همراه است، با تمام قوا اعلام آمادگی می کند تا با همراهی همکاران خود، در کنار خدمات درمانی، در آموزش گروه های اجتماعی برای پیشگیری از بروز حوادث تلخ سوختگی نیز سهیم شوند.

عوارضی که گاه برای درمان و ترمیم، نیازمند پیوند پوست از بیماران مرگ مغزی است و این نیز دغدغه ای دیگر از کارکنان این مرکز درمانی است. پیوند پوست که ایده افزوده شدن آن به کارت های اهدای عضو از شیراز آغاز شده و لازم است آگاهی عمومی در خصوص چگونگی انجام آن و آسیب نرسیدن به ظاهر بیماران اهداکننده، افزایش یابد.

در این شماره از با وب دا، از زبان مدیر خدمات پرستاری بیمارستان سوانح سوختگی و خدمات ترمیمی امیرالمومنین(ع) با این مرکز درمانی بیشتر آشنا می شویم.

لطفا در مورد مسوولیت مدیریت خدمات پرستاری در مراکز درمانی که با عنوان «مترون» نیز شناخته می شود بفرمائید:

با توجه به وابستگی کار درمانی به مجموعه ای از فعالیت های تیمی و لزوم هماهنگی در این تیم، مدیر خدمات پرستاری موظف به ایجاد این هماهنگی بر اساس سلسله مراتب و همچنین نظارت بر خدمات پرستاران است، بنابراین می بایست اشراف کاملی نسبت به مسایل بیمارستان و به ویژه در حوزه درمانی داشته باشد. چرا که خدمات پرستاری در هر مرکز درمانی به عنوان یک محور اصلی، به تمامی حوزه ها مرتبط است. در این راستا لازم است فعالیت ها به نحوی صورت گیرد که مدیر خدمات پرستاری، به صورت دوجانبه و در عین حال عادلانه، مدافع حقوق بیمار و پرستار باشد و از سویی دیگر نیز بکوشد با بهبود کیفیت خدمات، در ارتقای سیستم، به خوبی ایفای نقش کند.

مترون های بیمارستانی باید بتوانند نسبت به اعتماد بیمار به مجموعه، پاسخ مثبت داده و او را مانند عضوی از خانواده خود بدانند.

این امر مستلزم حضور مستمر مترون در بخش های مختلف، همچنین راندهای ایمنی، مدیریتی و خارج از ساعت اداری است که در مواقع بحرانی، از اهمیت بالاتری نیز برخوردار می شود.

لطفا بیمارستان سوانح سوختگی امیرالمومنین(ع) را به مخاطبان پایگاه خبری وب دا معرفی کنید:

این مرکز آموزشی درمانی با 130 تخت مصوب و 75 تخت فعال، به عنوان بزرگترین و مجهزترین مرکز درمان سوختگی جنوب کشور، از هفدهم اسفند سال 94، فعالیت خود را در زمینه ارائه خدمات تخصصی، فوق تخصصی و ترمیمی آغاز کرد و هم اکنون در قالب پنج طبقه، با بخش های سوختگی مردان، سوختگی زنان، سوختگی اطفال، اورژانس، درمانگاه، دو اتاق عمل سوختگی و سه اتاق عمل جراحی پلاستیک ،کلینیک زخم ، دو بخش آی سی یو سوختگی ، بخش جراحی پلاستیک ، یک تخت دیالیز و همچنین بخش دیابت و بخش های پاراکلینیک، فعال است.

در این بیمارستان به کمک فعالیت های مرکز تحقیقات سوختگی، وجود تجهیزات کافی و فضای فیزیکی مناسب تلاش شده تا درمان های سوختگی با جدیدترین شیوه های ممکن به بیماران ارائه شود و در حوزه پرستاری نیز کوشیده ایم تا پانسمان زخم های بیماران، با رعایت اصول و استانداردهای روز صورت گیرد. در طول چهار سال گذشته با تلاش های صورت گرفته، کارکنان درمانی توانسته اند به مسایل مربوط به درمان زخم های سوختگی تسلط کافی پیدا کرده و از سویی دیگر در کنار مسایل درمانی، در حیطه های آموزش و پژوهش های مرتبط به سوختگی نیز سهیم شده و در کنگره ی سالانه کشوری و بین المللی سوختگی ، همواره این مرکز حضور فعالی داشته است. 

به نظر می رسد خدمت به عنوان پرستار در یک مرکز درمان سوختگی، به دلیل دردناک بودن عوارض ناشی از سوختگی برای بیماران، با سختی های بیشتری همراه است، آیا این دیدگاه واقعیت دارد؟

با توجه به فرآیندهای دشوار مربوط به زخم های سوختگی، طولانی بودن دوره های درمان و رنج بسیاری که بیماران متحمل می شوند، خدمات پرستاری در این مرکز، با دشواری های فراوانی از نظر روحی و حتی جسمی همراه است.

بدون شک پرستاران با مشاهده درد و رنج فراوان بیماران و سوانح تلخی که آنان را دچار این مشکلات کرده است، با آنان همدردی کرده و متحمل ناراحتی مضاعفی می شوند. گاه با وجود روزها پرستاری بر بالین بیمار و پانسمان زخم های او، شدت سوختگی به بهای جان بیمار تمام می شود و شاهد هستم که پرستاران نیز همچون اعضای خانواده بیمار، با این غم همدرد می شوند، به ویژه در مواقعی که بیمار دچار سوختگی کودک است و این رنج را بیشتر می کند.

از سویی دیگر به دلیل مشکلاتی که بیماران در اثر سوانح دچار شده اند، علاوه بر درد فراوانی که دارند و همین امر پانسمان زخم را دشوارتر می کند، امکان همکاری با پرستار را ندارند و مسایلی مانند جابه جایی بیمار برای تعویض پانسمان، دشوارتر از حد معمول می شود که این امر مشکلات جسمی برای تیم  درمان به همراه دارد.

اکثر پانسمان های سوختگی در این مرکز با بیهوشی انجام می شود که به دلیل شل شدن بدن بیمار  جابجایی آنها بسیار کار مشکلی است . دمای اتاق پانسمان بایستی بین 30-36 درجه سانتی گراد باشد و پرسنل علاوه بر پوشش معمول  باید گان ، ماسک ، کلاه ، عینک و چکمه نیز بپوشند که در آن محیط بسیار گرم انجام پانسمان ، کار بسیار طاقت فرسایی می باشد و جابجایی بیمار حین پانسمان باعث آسیب های جدی مانند انواع دیسک ( کمر ، گردن و ...)  دردهای عضلانی و دیگر بیماری ها برای پرسنل می شود.

 یکی از دستاوردهای این مرکز درمانی، راه اندازی بانک پوست برای پیوند به بیماران سوختگی و کمک به درمان آنان بوده است، لطفا در این زمینه کمی توضیح دهید:

با آگاهی از نقش پیوند پوست در سرعت بخشیدن به روند درمان بیماران سوختگی، از سال ها پیش برای برقراری ارتباط با گروه پیوند دانشگاه تلاش شد و ثمره این تلاش ها، افزوده شدن بند «اهدای پوست»، به کارت های اهدای عضو بود. همچنین با همکاری تیم پیوند اعضا کوشیدیم تا در زمینه اهمیت این امر در نجات بیماران و کمک چشمگیر به درمان آنان نیز فرهنگ سازی شود.

در زمینه پیوند پوست باید گفت که با تاکید بر تکریم بیماران، این فرآیند به نحوی صورت می گیرد که تنها سطح بسیار ظریفی از پوست و تنها از قسمت هایی غیر از سر و صورت بیمار ، پشت دست ها و پاها  برداشته می شود، به نحوی که حتی فولیکول مو نیز آسیب نمی بیند، بنابراین برداشت عمومی در مورد فرآیند این اهدا، می بایست تغییر یابد و خانواده های اهداکننده آگاه باشند که در مراکز درمانی و با دقت نظر پزشکان تیم پیوند، این امر با نهایت حساسیت نسبت به تکریم فرد اهداکننده صورت می گیرد.

با تلاش های صورت گرفته، نخستین خانواده ای که در این اقدام نیک سهیم شدند، خانواده مرحوم زیتون گودرزی از شهرستان نورآباد ممسنی بودند و دومین مورد  مرحوم «عسل بدیعی» هنرمند فقیه کشورمان که پیش از مرگ، در جشن نفس در شیراز شرکت کرده بود نیز با تکمیل کارت اهدای عضو، بند پیوند پوست را هم قید کرده بود که پس از مرگ آن مرحوم و اهدای اعضای او به بیماران نیازمند، نام او به عنوان دومین اهداکننده پوست کشور ثبت شد و امیدواریم با توجه به نقش موثر پوست پیوندی در سرعت بخشیدن به درمان بیماران دچار سوختگی، این فرهنگ در جامعه نهادینه شود.

در همین راستا سال گذشته در سمیناری که در شیراز برگزار شد، خانواده های اهداکننده و افراد دریافت کننده پیوند پوست نیز دعوت شدند و از افرادی که در این خدمت نیک اندیشانه سهیم شده بودند، تقدیر شد تا گامی در این زمینه برداشته شود.

با توجه به سال های طولانی خدمت شما در این حوزه و در امر کمک به درمان بیماران سوختگی، مهم ترین دغدغه شما در این زمینه چیست؟

از گذر این سال ها و با یادآوری سوانح تلخی که بیماران سوختگی دچار شده بودند که عوارض جبران ناپذیری برای آنان به همراه داشت و گاه به بهای جان بیمار بود، مهم ترین نکته ای که باید به نحو جدی در زندگی یکایک ما لحاظ شود و از سوی سازمان ها و نهادهای آموزشی نیز با جدیت فراوان دنبال شود، اهمیت آگاهی از اصول ایمنی برای پیشگیری از سوانح سوختگی است.

در طول این سال ها شاهد بیمارانی بودم که با یک بی دقتی کوچک، خود و خانواده هایشان را دچار مشکلات جبران ناپذیری کرده بودند و حتی در صورت درمان، عوارض ناشی از حادثه تا پایان عمر گریبان گیر آنان می باشد . بنابراین دغدغه بسیار اساسی من و همکارانم که به رسالتی جدی تبدیل شده، افزایش دانش عمومی، به ویژه از سنین کودکی در جامعه است. در همین راستا کوشیده ایم تا با حضور دوره ای در مراکز آموزشی و مدارس، سازمان های مختلف به ویژه اداراتی نظیر اداره برق، صنف های حساس نظیر مکانیکی و دیگر نهادها، مردم را از ضرورت رعایت نکات ایمنی آگاه سازیم تا درصد بروز این سوانح را تا حد ممکن کاهش دهیم.

البته این امر نیازمند مشارکت مسوولانه سازمان های مرتبط و تداوم برنامه های آموزشی در تمام ایام سال و فراتر از زمان هایی نظیر ایام چهارشنبه سوری است.

مهم ترین توصیه شما به مخاطبان ما در صورت مواجهه احتمالی با سوختگی چیست؟

به عنوان مهم ترین توصیه می توان گفت چنانچه دچار حادثه حریق شدیم، شستشوی زخم با آب، با دمای معمولی، بهترین اقدامی است که در روند درمان بیمار تا رسیدن به مرکز درمانی می تواند موثر باشد.

این اقدام در انواع سوختگی و به ویژه انواع شیمیایی، به بهبود شرایط بیمار کمک موثری می کند.

بهترین خاطره شما در طول سال های خدمت در مراکز درمانی چیست؟

با توجه به سختی مشکلات بیماران دچار سوختگی و عوارض سنگینی که این بیماران متحمل می شوند، مشاهده بیمارانی که به ویژه پس از سوانح سنگین و با درصدهای سوختگی بالا، از مرگ نجات یافته و به زندگی بازمی گردند، شیرین ترین خاطره در کنار این سختی هاست.

به عنوان مثال سال ها پیش بیماری با 72 درصد سوختگی که بانویی از تبعه افغان بود، در بیمارستان قطب الدین از مرگ نجات یافت و با بهبودی کامل ترخیص شد. همچنین یکی از کودکانی که دچار حدود 65 درصد سوختگی شده بود، با وجود وخامت شرایط جسمی، با تلاش تیم درمانی بهبود و نجات یافت. موارد این چنینی به ویژه در بیمارانی که روحیه قوی تری دارند و خانواده نیز از آنان حمایت بالایی دارد، بیشتر دیده می شود.

به عنوان کلام پایانی نیز جا دارد از تمامی همکارانم در این مرکز درمانی ، ریاست ، مدیریت و کلیه همکاران پشتیبانی و به ویژه تیم پرستاری این بیمارستان که بی دریغ و خالصانه در کنار بیماران سوختگی هستند و تمامی تلاش خود را برای درمان و بازگشت آنان به خانواده هایشان به کار بسته اند، قدردانی کنم ، همچنین اساتید و پزشکان گرانقدر این بیمارستان و مسوولان و کارشناسان محترم  دفتر پرستاری دانشگاه که همواره ، همکاران من را در پیشبرد این خدمات یاری کرده اند.

پایان خبر